Φουριέ Ν+1

Τί είναι όμως αυτό που καθιστά του χρυσαυγίτες στη φυλακή ένα τόσο ευχάριστο θέαμα, αφού μια πρόσκαιρη έννοια εκδίκησης έχει ήδη είτε εκπληρωθεί είτε αποδομηθεί;

Το όραμα των ναζί ανέκαθεν ήταν μια κοινωνία-φυλακή, στην οποία ωστόσο ονειρεύονται τον ρόλο του δεσμοφύλακα. Στην υπάρχουσα κοινωνία, οι φυλακές και η λογική τους είναι υπαρκτές σε διάφορα επίπεδα. Η φυλακή είναι ένας χώρος πειθαρχίας. Ένας χώρος διαμερισμένος σε κελιά, ένας χώρος που η ύπαρξή του προκαλεί τον διαχωρισμό σε “ελεύθερους” και “φυλακισμένους”. Οι ναζί θέλουν να φτάσουν αυτή τη λογική στην έσχατη συνέπειά της, να διαχωρίσουν την κοινωνία σε ανώτερους και κατωτερους, καθαρους και ακάθαρτους, ευρωστους και άρρωστους, ηθικούς και ανήθικους, με το άκαμπτο κριτήριο της καταγωγής και του “αίματος”. Ένας χώρος μόνιμου ετεροκαθορισμού με ακίνητα στεγανά. Αν οι άλλες μορφές κοινωνίας κυριαρχούνται από διαλεκτικά δίπολα, το ναζιστικό όραμα είναι η παγίωση και μονιμοποίηση αυτων των διπόλων παντού και πάντα. Ο φασίστας θα είναι πάντα ετεροκαθοριζόμενος, παντα ταμπουρωμένος στη μια, ιερή άκρη του του διπόλου του. Έτσι, πάντα θα είναι ενοικος μιας φυλακής, είτε ως δεσμοφύλακας, είτε ως κρατούμενος. Ο φασίστας όταν ανεβαίνει κι οταν προπαγανδίζει, βλέπει τον εαυτό του ταυτόχρονα καταπιεσμένο και παντοδύναμο. Η ανωτερη φυλή που καταπιέζεται απ’ τους κατωτερους της “άδικα”, και παρα την υποτιθέμενη ανωτερότητά της. Ταυτόχρονα, η σαγηνευτική υπόσχεση για απόλυτη κυριαρχία. Ο φασίστας δε μπορεί να δεί τον εαυτό με άλλους όρους, διαφορετικούς απ’ αυτους που ορίζουν τα κάγκελα ενος κελιού. Ο φασίστας, είτε ως νικητής, είτε ως ητημμένος, θα είναι πάντα ο ένοικος μιας φυλακής. Κι εφόσον φυλακές υπάρχουν, κι εφόσον οι σχέσεις που η δομή των φυλακών ορίζει, κι αυτές υπάρχουν, ας ειναι ο φασίστας πίσω απ’ τα κάγκελα. Αν δεν είναι, θα κρατάει τα κλειδιά των κελιών, αν δεν το κάνει ηδη…

~Φ

Καθίσταται λοιπόν σαφές οτι οι νέες συνθήκες επανανοηματοδοτούν το μέσο της κατάληψης, δίνοντάς της ταυτόχρονα περισσότερο και λιγότερο συμβολικό χαρακτήρα. Επειδή είναι μια τεχνική γνωστή και οικεία, θα πρέπει να σκεφτούμε να την εφαρμόσουμε άμεσα σε κάθε επείγον διακύβευμα. Ωστόσο, για να συμβεί αυτό, είναι αναγκαία αφενός η διάθεση για προσαρμογή στις ιδιαίτερες συνθήκες κι αφετέρου κινητοποίηση της Γενικής Συνέλευσης του Συλλόγου που είναι το μόνο σώμα που μπορεί να λάβει ουσιαστικές αποφάσεις για τέτοια ζητήματα.

~Φ

~Φ

~Φ

Από την άφιξη του κορονοϊού στη χώρα, ο δημόσιος λόγος όλων των αποχρώσεων κατακλύζεται από ένα υγειονομικό αφήγημα περισσότερο ή λιγότερο ειλικρινές, ή, εναλλακτικά, από μια στείρα αντίδραση σε αυτό.

Όσον αφορά τη στάση της κυβέρνησης για το θέμα, υπάρχουν πολλαπλές ολιγωρίες σχετικά με τα αναγκαία μέτρα προστασίας αλλά και πολλαπλές επικλήσεις στην ατομική ευθύνη, δηλαδή μια συνολική μετάθεση ευθυνών απ’ αυτούς που ελέγχουν τον κυρίαρχο κοινωνικό μηχανισμό προς τα μεμονωμένα άτομα. Τη στιγμή που δε δίνονται χρήματα σε υγεία και παιδεία, χρηματοδοτούνται κινήσεις δημοσιότητας, ενώ η υγειονομική κατάσταση αντιμετωπίζεται ευκαιριακά, με προσχηματικές κινήσεις υποστήριξης όπως (τεράστιες) μάσκες και (μικρά) παγούρια. Ο επιστημονικός λόγος χρησιμοποιείται πειθαρχικά και τρομολαγνικά ενώ εργαλειακά αμφισβητείται (βλ. “επιστημονική” υπεράσπιση των τάξεων με 25 άτομα από γιατρό προσκείμενο πολιτικά στην κυβέρνηση), ενώ ταυτόχρονα σιγοντάρεται κι η αντιεπιστημονική αντίδραση, με on camera χειροφιλήματα σε παπάδες από θεσμικούς εκπροσώπους και άλλα καθόλου μεμονωμένα περιστατικά.

Ενώ έτσι έχει η κατάσταση, είναι αναγκαίο να σκεφτούμε ποιος θα είναι ο βέλτιστος τρόπος δράσης ενός Φοιτητικού Συλλόγου ώστε να προστατευτούμε εμείς κι οι συνάδελφοί μας πρωτίστως από τον κίνδυνο του ιού αλλά χωρίς να χάσουμε τους οργανωτικούς μηχανισμούς που ακόμη και προβληματικά μας βοήθησαν να εξωτερικεύσουμε και να εκφράσουμε διεκδικήσεις. Όσον αφορά τον ιό, είναι προφανές ότι δεν μπορούμε να στηριχθούμε στην κυβερνητική πολιτική για την προστασία μας. Όχι επειδή το ιδεολόγημα περί ατομικής ευθύνης ευσταθεί, αλλά γιατί όσοι έχουν την ισχύ να εφαρμόσουν συλλογικές συστημικές λύσεις έχουν άλλες προτεραιότητες, θα έχουν πάντα και στο παρόν σύστημα είναι δεδομένο ότι έχουν.

Οποιαδήποτε διεκδίκηση πετυχαίνει όχι επειδή είναι δίκαιη, αλλά επειδή επιβάλλεται με διάφορα μέσα, κερδίζει έδαφος απέναντι στους αντιπάλους της λόγω της ισχύος αυτών που την υπερασπίζονται. Σε κανονικές συνθήκες προ πανδημίας, μια σειρά μικρών αναταραχών, όπως μαζικές καταλήψεις που σταματούν τη λειτουργία της σχολής, παγώνουν την έρευνα, καθυστερούν τα deadlines αλλά και προκαλούν επικοινωνιακή ζημιά στους θεσμικούς εκπροσώπους, αποτελούσαν υπολογίσιμη πίεση. Εν μέσω πανδημίας αυτό δεν υπάρχει για διάφορους λόγους. Το μόνο που έχουμε είναι οι δυνάμεις μας, ατομικές και συλλογικές, και δε μπορούμε να βασιστούμε σε κανέναν άλλον. Με βάση αυτές τις δυνάμεις, είναι ανάγκη να δράσουμε με δική μας πρωτοβουλία κι όχι απλά να αντιδρούμε στις κινήσεις της κυβέρνησης όποτε αυτές εκδηλώνονται.

Η τηλεκπαίδευση και η τηλεργασία, όπως τη ζήσαμε, έχουν προβλήματα καθόλου τετριμμένα. Διαρρηγνύουν τη σχέση ιδιωτικού και δημόσιου χώρου, αλλά και τη σχέση χρόνου εργασίας, ελεύθερου χρόνου, ξεκούρασης, ύπνου. Ενώ πριν το άτομο πειθαρχούσε εντός συγκεκριμένων χρονικών και χωρικών ορίων (π.χ. το 8ωρο στον χώρο εργασίας) πλέον δεν πειθαρχεί αλλά ελέγχεται διαρκώς, και δεν μπορεί να ξεφύγει φεύγοντας απ’ το χώρο ή περιμένοντας να σχολάσει, γιατί είναι διαρκώς διασυνδεδεμένος και τα “καθήκοντα” καθορίζονται με αυτή τη γνώση στο μυαλό. Δεν είναι θέμα μόνο ποιος συμπεριλαμβάνεται και ποιος αποκλείεται, ποιος έχει τα μέσα και ποιος όχι, αλλά μεταβάλλεται ο ίδιος ο τρόπος με τον οποίο νοείται η εκπαίδευση και η εργασία, τα μέσα διεκδίκησης, οργάνωσης, συνδικαλισμού. Η μεταβολή αυτή έρχεται ως κύμα, όχι επειδή το θέλουμε, αλλά όποιοι δεν το βλέπουν θα κληθούν να το μάθουν με τον δύσκολο τρόπο κι όταν κάθε παραδοσιακό μέσο κατανόησης, πίεσης, διεκδίκησης έχει καταστεί άχρηστο. Αν δε θέλουμε να χάσουμε τα πάντα, είναι ανάγκη να εκμεταλλευτούμε τις ιδιαίτερες συνθήκες προς όφελός μας. Ας μην το κάνει μόνο η κυβέρνηση, το κεφάλαιο κι όσοι μας καταπιέζουν. Θα μπορέσει ποτέ ο Σύλλογος να ξαναφωνάξει:

“Λευκές, λευκές οι εξεταστικές,

Οι φοιτητές αιώνιοι και οι σχολές κλειστές”

όταν έχει περάσει ένα εξάμηνο ζητώντας σπασμωδικά δια ζώσης εξεταστικές για όλους και κανονικό άνοιγμα των ιδρυμάτων; Τι σημαίνει αυτό για τα αιτήματα μας; Αν θέλουμε ανοιχτές σχολές για να τις κλείνουμε ως μέσο πίεσης, σημαίνει πως ζητάμε την κανονικότητα για να μπορούμε να τη σπάμε. Το οποίο σημαίνει πως βαθιά μέσα μας ποτέ δε θέλαμε να σπάσουμε την κανονικότητα, να βγούμε απ’ το υπάρχον. Πως ήμασταν πάντα ένα κομμάτι της κανονικότητας αυτής, έστω ένα αντίβαρό της, πως δε μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτήν. Και πως ζητάμε πίσω τις αλυσίδες μας για να είμαστε ξανά επαναστατημένοι σκλάβοι. Όχι ότι η τηλεκπαίδευση απελευθερώνει. Απλά μπροστά σε νέες προκλήσεις και νέες αλυσίδες, ζητάμε εναγωνίως πίσω τις παλιές.

Σε κάθε περίπτωση, η υγεία μας προέχει. Κι όσο τα νοσοκομεία και το σύστημα υγείας λειτουργούν στο όριο, το άνοιγμα των σχολών μας είναι ανάγκη να αποφευχθεί. Αυτό δε σημαίνει πως θα πάψουμε να διεκδικούμε τα αυτονόητα θεσμικά αιτήματα όπως μπορούμε (ιδανικά να απαιτήσουμε πραγματικά και όχι συμβολικά) όπως η πρόσληψη προσωπικού, η αναβάθμιση των υποδομών, τα περισσότερα τμήματα. Ακόμα και χωρίς την πανδημία, αυτά τα προβλήματα υπήρχαν και υπάρχουν ακόμα. Και περισσότερες ΜΕΘ και καλύτερη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Προτεραιότητα μας όμως ας ειναι η επιβίωση. Κι αυτό σημαίνει να μην αρχίσουμε να διασχίζουμε τη μισή Αττική μαζικά για να μπαίνουμε σε κλειστούς χώρους που δεν ελέγχουμε και διαχειρίζονται άτομα και θεσμοί που δε νοιάζονται για μας, ενώ τα νοσοκομεία θα παύουν να είναι διαθέσιμα, μόνο και μόνο για ένα μάθημα ή μια εξέταση. Αν οι σχολές δεν κλείσουν, θα πρέπει να τις κλείσουμε εμείς. Η εναλλακτική είναι πολύ επικίνδυνη για όλους μας.

Σε κάθε περίπτωση , θα χρησιμοποιήσουμε κάθε μέσο που διαθέτουμε για να διασφαλίσουμε ότι κανείς φοιτητής δε θα αποκλειστεί, ότι οποιαδήποτε θεσμική αυθαιρεσία θα γνωστοποιηθεί και θα απαντηθεί. Ας γίνει η απόσταση μας απ’ τον φυσικό χώρο της σχολής αφορμή για αγώνα σε πολλά μέτωπα για επίτευξη στόχων εκτός της άνεσης μιας κινηματικής κανονικότητας. Ήδη οδεύουμε προς άγνωστα νερά με ολοένα αυξανόμενη ταχύτητα. Ας εστιάσουμε την προσοχή μας στο μέλλον, να το καταλάβουμε, να το κάνουμε δικό μας, αντί να προσηλωνόμαστε σ’ ένα χαμένο παρελθόν. Όσο οι συνθήκες μας περιορίζουν στον αγώνα και τη διεκδίκηση, τόσο εμείς θα εξελισσόμαστε και θα κάνουμε τις δράσεις μας πιο δυνατές, πιο απρόβλεπτες, λιγότερο τετριμμένες. Δεν υπάρχει καμιά βεβαιότητα ως προς αυτό. Μόνο κάποιες πιθανές διέξοδοι κι ευκαιρίες.

Σε κάθε περίπτωση όμως, ΝΑ ΜΕΙΝΕΙ ΚΛΕΙΣΤΗ Η ΣΧΟΛΗ ΟΣΟ Ο ΙΟΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΕ ΕΞΑΡΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΑ ΟΡΙΑ ΤΟΥ

~Φουριέ

Το σύνθημα αυτό είναι παλιό όσο άλλα, αλλά πολύ λιγότερο παρωχημένο καθώς μέσα του κρύβει δυο αναγνώσεις: Η μια είναι προφανής. Αν κάθε γειτονιά δε γίνει εστία αντίστασης, οι διάφορες καταπιεστικές δυνάμεις θα επικρατήσουν μετατρέποντας την καθημερινότητα στην πειθάρχιση, τη βία και την αγριότητα μιας φυλακής. Δεν είναι λάθος, είναι απλή και κατανόητη. Αν το πνεύμα της επικρατούσε η ζωή μας στις πόλεις θα ήταν πολύ καλύτερη.

Ωστόσο, υπάρχει και μια άλλη ανάγνωση, κωδικοποιημένη εντός της πρώτης, εμμενής σε αυτή, κρυμμένη σε κοινή θέα. Να αντισταθούμε *στις* γειτονιές τις ίδιες. Στις γειτονιές ως έννοια, ως μονάδα οργάνωσης, ως μονάδα ελέγχου στη σύγχρονη πόλη. Στις καλές και κακές γειτονιές με διαφορετικούς κανόνες, με τυπικά ή άτυπα συνορα. Στα μέρη που ο καθωσπρέπει κόσμος σιχαίνεται να πατήσει, ή στα άλλα μέρη όπου ο μη καθωσπρέπει κόσμος ντρέπεται. Στα χωρικά στεγανά της ταξικής διαστρωμάτωσης τα οποία την προστατεύουν και τη διαιωνίζουν. Στα κοινωνικά πεδία της “βιας”, της “ελεημοσύνης”, της “εξαθλίωσης”, του “gentrification”.

Όπως κάθε ενδιαφέρον σύνθημα, φαινεται να προειδοποιεί εναντίον ενός φαινομένου που κατα κάποιον τρόπο ήδη συντελείται. Δεν αντιστεκόμαστες στις γειτονίες, αυτούς τους χώρους που μας ορίζουν. Κι οι πολεις μας είναι μοντέρνες φυλακές. Χωρίζουν ομάδες απο άλλες, διατηρούν την υποταγή, συχνά την καλλιεργούν και ξορκίζουν την ελπίδα. Δημιουργούν έναν ομαλό χώρο απελπισίας, κάτι που μοιάζει μ’ αυτό που οι Γάλλοι του Tiqqun ονομάζουν “Bloom”. Ο τύπος του Bloom, ενός νομά σε εναν μελαγχολικό ομαλό χώρο όπου υπάρχουν κυρίως αβοήθητα άτομα που εκστατικά αναζητούν ρωγμές, ή τίποτα απολύτως.

Δεν υπάρχει “αντίσταση στις γειτονιές”. Ποτέ δεν υπήρξε. Υπάρχει παράδοση σε αυτές, με έναν ιδιότυπο συμβολικό τοπικισμό. “Υπερασπιζομαστε τη γειτονιά μας”. “Την κρατάμε καθαρή από φασίστες”. “Διατηρούμε το γοητρό της ως κοιτίδα ελεύθερης δράσης”, όπως στην περίπτωση των Εξαρχείων. Όμως όσο υπάρχουν Εξάρχεια, θα υπάρχει και Κολωνάκι. Κι ακόμα χειρότερα Εκάλη. Ή κάποια νέα συνοικία περιφραγμένη με συρματοπλέγματα και φρουρούμενη από κάμερες. Υπερασπιζόμαστε το κελί μας. Τουλάχιστον ας μην είναι ο θάλαμος των βασανιστηρίων. Θα ήταν χειρότερα αν ήταν. Όμως η φυλακή παραμένει και θα υπάρχει όσο υπάρχουν κελιά.

Σπανίως ένα σύνθημα είναι πραγματικά εύστοχο, γιατί ο συμβολισμός επιτρέπει ευκολίες. Όμως μπορεί να κρύβει πράγματα σε κοινη θέα. Αλλά όντως:

Αν δεν αντισταθούμε σ’ όλες τις γειτονιές/

Οι πόλεις μας θα γίνουνε μοντέρνες φυλακές

~Φ

~Φ

Το αποτέλεσμα αυτής της εξέτασης μοιάζει με φάρσα αφου πέρασαν μόνο 8 απ’ τους/τις 100 τουλάχιστον φοιτητές/τριες που εξετάστηκαν (και μάλιστα με μέγιστη βαθμολογία ένα και μοναδικό 7), το οποίο δηλώνει πως δεν έγινε καμία κανονικοποίηση/προσαρμογή των βαθμών στις αντίξοες συνθήκες της εξέτασης. Οι δηλωμένες θέσεις ήταν 155, αλλά ακόμα και με τη μη προσέλευση όλων, το ποσοστό επιτυχίας είναι μικρότερο απο 10%. Οποιοδήποτε αφήγημα περί “δύσκολου μαθήματος” κι “ανεύθυνων φοιτητών” καταρρέει μπροστά σε μια συμπεριφορά που δεν τιμά καθόλου τους διδάσκοντες, την κρίση τους για την κατάσταση και τον χαρακτήρα του μαθήματός τους. Με απογοήτευση αλλά δυστυχώς χωρίς έκπληξη προσθέτουμε ένα ακόμα περιστατικό αυθαιρεσίας στα βιώματα του φοιτητικού σώματος.

ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ την άμεση αναβαθμολόγηση με κανονικοποίηση των αποτελεσμάτων στο μάθημα της Κβαντομηχανικής 1. Οι κόποι μιας εξεταστικής δε θα πάνε χαμένοι.

~Φουριέ