Με τις νέες εξαγγελίες της κυβέρνησης για την εφαρμογή του ν+2 ορίου φοίτησης και διαγραφής των “αιώνιων φοιτητών”, είναι ανάγκη να καθένας από μας να αναλογιστεί σχετικά με τα μέσα πάλης που διαθέτουμε για να αντιμετωπίσουμε μια τέτοια εξέλιξη.
Το σύνηθες μέσο της κατάληψης της σχολής, υπό τις συνθήκες γενικευμένης τηλεκπαίδευσης, μπορεί να επανανοηματοδοτηθεί και να καταστεί ακόμα πιο αποτελεσματικό απ’ ότι πριν, για διάφορους λόγους περισσότερο ή λιγότερο προφανείς:
- Οι ιδιαίτερες συνθήκες της πανδημίας και τα νέα δεδομένα αλλάζουν το πλαίσιο και τις περιβάλουσες συνθήκες μιας τέτοιας ενέργειας. Ενώ σε μια κανονική χρονιά το μέσο της κατάληψης είναι αναμενόμενο και τετριμμένο, στις παρούσες συνθήκες χρειάζεται περισσότερο υπολογισμό, οπότε θα είναι πιο ρηξικέλευθο και νέο. Αν ξεκινήσει ένα κύμα καταλήψεων στα πανεπιστήμια εν μέσω πανδημίας, θα είναι μια ενέργεια με πολλές δυσκολίες, όμως και μόνο η πραγματοποίησή της θα είναι άξια συζήτησης. Καθώς κάθε κινητοποίηση έχει ως στόχο μεταξύ άλλων την προπαγάνδιση των αιτημάτων μας, αυτό είναι απόλυτα επιθυμητό.
- Θα δοκιμαστούν τα όρια και οι προβληματικές τις γενικευμένης τηλεκπαίδευσης. Για κάποιους, η πιθανότητα μαθημάτων πάνω στην κατάληψη, εξ’ αποστάσεως, θα εξουδετερώσει το επιχείρημα του φόβου για χαμένα μαθήματα. Οι φορείς αυτού του επιχειρήματος έτσι κι αλλιώς δε συμμετέχουν ενεργά στις κινητοποιήσεις ή τοποθετούνται εχθρικά απεναντί τους. Σε αυτές τις συνθήκες, η εφαρμογή της τηλεκπαίδευσης ως μέσο για σπάσιμο ή παράκαμψη των καταλήψεων, θα μας κάνει να ανταλλάξουμε κάποια απ’ την παρεμπόδιση της λειτουργίας της σχολής με επιπλέον ανοχή στις κινηματικές δράσεις. Φυσικά, δουλειές που απαιτούν τη φυσική παρουσία στη σχολή, όπως πειράματα/ερευνητικά προγράμματα όχι αμιγώς θεωρητικά εξακολουθούν να παρεμποδίζονται. Αυτά όμως είναι και τα πιο κοστοβόρα κι αυτά που αξίζει να εμποδίσει κανείς ως μέσο πίεσης.
- Ταυτόχρονα, θα καταστεί προφανές ποιοι θεσμικοί παράγοντες εναντιώνονται στις συλλογικές διεκδικήσεις. Θα είναι εύκολος ο εντοπισμός κι η “στοχοποίηση” όσων με υπερβάλοντα ζήλο προσπαθήσουν να παρακάμψουν την κατάληψη με εξ’ αποστάσεως εργαλεία. Εφόσον η κατάληψη θα είναι φορέας δίκαιων αιτημάτων, θα καταστεί σαφές πέρα απο κάθε ολιγωρία, ποιος είναι στην πράξη μαζί μας και ποιος εναντίον μας.
- Επίσης, στο καθεστός της εξ’ αποστάσεως εργασίας κι εκπαίδευσης, η σχολή δεν είναι πια χώρος κοινωνικοποίησης αλλά ένα άδειο κέλυφος χωρίς ουσιαστική χρήση απ’ τους φοιτητές, πολύ πιο εχθρικό απ’ ότι συνήθως. Σε αυτές τις συνθήκες, η κατάληψη θα είναι μια ανα-κατάληψη του δημοσίου χώρου, και θα είναι η επιβολή όχι μιας εναλλακτικής χρήσης του χώρου, όπως συνήθως, αλλά μιας χρήσης απέναντι στην “αχρηστία” του αυτή τη στιγμή.
- Ένα σύνηθες πρόβλημα των καταλήψεων μέχρι στιγμής είναι η έλλειψη μαζικότητας όσο τραβάνε σε χρόνο, κι η έλλειψη αποτελεσματικών εκδηλώσεων, έλλειψη χρήσεων του κατειλημένου χώρου. Όμως, ενώ σε μια κανονική χρονιά η παύση λειτουργίας της σχολής και μόνο είναι ένα μήνυμα αρκουντως ηχηρό, σε αυτές τις συνθήκες ειναι σχεδόν αδιάφορο. Αν η κατάληψη θέλει να πετύχει, θα πρέπει να εκμεταλευτεί με δημιουργικότητα κάθε υπάρχον μέσο, από εκδηλώσεις με λίγα άτομα και όλα τα μέτρα ασφαλείας εως streams και μεταδώσεις. Η δημοφιλία της και η μαζικότητα θα είναι προϋπόθεση της επιβίωσής της.
Καθίσταται λοιπόν σαφές οτι οι νέες συνθήκες επανανοηματοδοτούν το μέσο της κατάληψης, δίνοντάς της ταυτόχρονα περισσότερο και λιγότερο συμβολικό χαρακτήρα. Επειδή είναι μια τεχνική γνωστή και οικεία, θα πρέπει να σκεφτούμε να την εφαρμόσουμε άμεσα σε κάθε επείγον διακύβευμα. Ωστόσο, για να συμβεί αυτό, είναι αναγκαία αφενός η διάθεση για προσαρμογή στις ιδιαίτερες συνθήκες κι αφετέρου κινητοποίηση της Γενικής Συνέλευσης του Συλλόγου που είναι το μόνο σώμα που μπορεί να λάβει ουσιαστικές αποφάσεις για τέτοια ζητήματα.
~Φ